Μαζική διαρροή 16 δισεκατομμύριων κωδικών τι πρέπει να κάνετε τώρα
Χιλιάδες αρχεία με συνολικά 16 δισεκατομμύρια εγγραφές emails, ονόματα χρήστη και κωδικοί εντοπίστηκαν σε forums και διακομιστές (servers) του Διαδικτύου, διαθέσιμα για όποιον ήθελε να τα κατεβάσει ή να τα διαμοιράσει. Η κλίμακα του περιστατικού είναι πρωτοφανής: μέχρι σήμερα είχαμε ακούσει για διαρροές εκατομμυρίων ή δεκάδων εκατομμυρίων λογαριασμών, αλλά ένα «δάσος» 16 δισεκατομμυρίων στοιχείων σηματοδοτεί νέα εποχή κινδύνου.
Οι αναλυτές πιστεύουν ότι τα περισσότερα από αυτά τα δεδομένα δεν προέρχονται από μία ενιαία παραβίαση, αλλά από συγχώνευση πολλαπλών συμβάντων παλαιότερων ετών από παραβιάσεις πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης και ηλεκτρονικά καταστήματα μέχρι διαρροές σε forums συζήτησης για «χακαρισμένους» λογαριασμούς. Η πρωτοφανής συσσώρευση δημιουργεί ωστόσο ένα εύφορο έδαφος για επιθέσεις μαζικού ήλεκτρονικού ψαρέματος (phishing), credential stuffing και άλλες μορφές απάτης.
Παρότι τα αρχεία συμπεριλαμβάνουν πληροφορίες για εκατομμύρια χρήστες παντού στον κόσμο, οι υπηρεσίες που φέρουν το βαρύτερο όνομα Facebook, Google, Apple είναι αυτές που «τραβούν» τα βλέμματα. Σε κάποιες λίστες έχουν βρεθεί login credentials για πρόσβαση σε λογαριασμούς Gmail, iCloud και Facebook, γεγονός που εντείνει τους κινδύνους: ένας χάκερ με ένα απλό script μπορεί να επιχειρήσει αυτόματες συνδέσεις σε αυτές τις πλατφόρμες, «αξιοποιώντας» παλιά ή αδύναμα passwords.
Οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι πολλοί χρήστες χρησιμοποιούν τον ίδιο κωδικό σε πολλαπλές υπηρεσίες. Έτσι, αν ένας παλιός λογαριασμός παραβιαστεί, ανοίγει η πόρτα και σε νεότερους, ακόμα και αν αυτοί βρίσκονται σε διαφορετική πλατφόρμα.
Τι πρέπει να κάνετε τώρα;
Θα πρέπει να αλλάξετε τους κωδικούς, γνωρίζω ότι η διαδικασία είναι βαρετή αλλά δεν νομίζω να θέλετε να βρεθείτε προ εκλήξεων.1. Άμεση αλλαγή κωδικών
Ξεκινήστε από τους σημαντικότερους λογαριασμούς σας (email, κοινωνικά δίκτυα, e‑banking). Αλλάξτε τον κωδικό σε μοναδικό, με υψηλό βαθμό πολυπλοκότητας τουλάχιστον 12 χαρακτήρες, με συνδυασμό γραμμάτων, αριθμών και συμβόλων. Να μην μοιάζει με τον παλιό κωδικό και εδώ μπορείτε να δείτε και να δημιουργήσετε έναν ισχυρό κωδικό πρόσβασης.
2. Ενεργοποίηση των δύο‑βημάτων ταυτοποίησης (2FA)
Κάθε πλατφόρμα προσφέρει σήμερα δεύτερο επίπεδο ασφάλειας είτε μέσω SMS, είτε μέσω εφαρμογής τύπου Authenticator, είτε με hardware token. Χωρίς αυτή τη ρύθμιση, ένας χάκερ που διαθέτει μόνο τον κωδικό σας δεν μπορεί να ολοκληρώσει τη σύνδεση.
3. Έλεγχος αν το email σας έχει εκτεθεί
Υπηρεσίες όπως το “Have I Been Pwned” καταγράφουν γνωστές διαρροές. Εισάγετε το email σας και δείτε αν και πότε έχει «διαποτιστεί» σε οποιοδήποτε breach.
4. Τακτική ανανέωση κωδικών
Ορίστε στον εαυτό σας μία περιοδικότητα κάθε 6 μήνες για αλλαγή κωδικών, ακόμα κι αν δεν υπάρχει σημάδι παραβίασης.
Οι τεχνολογικοί κολοσσοί δηλώνουν ότι δεν υπήρξε «εσωτερική παραβίαση» στα συστήματά τους. Αντίθετα, οι κωδικοί προέρχονται από παλιότερα, ξεχωριστά περιστατικά που «ανασυντάχθηκαν» από κακόβουλους κύκλους. Ωστόσο, το γεγονός και μόνο ότι έτσι διοχετεύθηκαν μαζικά προσωπικά στοιχεία υπογραμμίζει το κενό στην πρόληψη και διαχείριση παλαιών breaches.
Οι εταιρείες οφείλουν και υποχρεούνται να ενισχύσουν τα πρωτόκολλα κρυπτογράφησης, να επιβάλλουν ισχυρότερους ελέγχους ταυτότητας και να ενημερώνουν άμεσα το κοινό για οτιδήποτε ασυνήθιστο. Η διαφάνεια και η ταχύτητα αντίδρασης είναι το «φάρμακο» κατά των ψηφιακών επιθέσεων.
Η αποκάλυψη 16 δισεκατομμυρίων διαρροών κωδικών μας θυμίζει πόσο εύθραυστη είναι η ψηφιακή μας ταυτότητα. Το καλύτερο «τείχος» προστασίας είναι η συνειδητοποίηση της αξίας των προσωπικών μας δεδομένων και η εφαρμογή πρακτικών ασφαλείας: μοναδικοί, ισχυροί κωδικοί, 2FA. Μόνο έτσι μπορούμε να μειώσουμε το ψηφιακό μας αποτύπωμα και να περιφρουρήσουμε την ψηφιακή μας ζωή.
