Επιστρέφουν οι αποσπώμενες μπαταρίες στα smartphones το 2027;
Τα τελευταία 10 χρόνια περίπου όλα τα smartphones υιοθετούν σχεδιασμό με μη-αφαιρούμενη μπαταρία. Επίσημα, οι κατασκευαστές υποστηρίζουν ότι αυτός ο σφραγισμένος σχεδιασμός φέρνει σημαντικά πλεονεκτήματα. Η μαζική μετάβαση των smartphone σε "μη-αφαιρούμενες" μπαταρίες μοιάζει, σε πρώτη ανάγνωση, με τεχνολογική εξέλιξη λεπτότερες συσκευές, καλύτερη στεγανότητα και πιο κομψός σχεδιασμός. Η αλλαγή αυτή πυροδότησε και πλήθος ερωτημάτων και θεωριών· από πρακτικές αιτιάσεις ως θεωρίες συνωμοσίας περί συστημικού ελέγχου. Ας τα δούμε με επιχειρήματα και αποδείξεις.
Τα επίσημα επιχειρήματα των κατασκευαστών
Οι εταιρείες που προώθησαν τα πρώτα "ενσωματωμένα" σχέδια υποστήριξαν τρία βασικά πλεονεκτήματα της μη-αφαιρούμενης μπαταρίας:1. Λιγότερο πάχος / καλύτερο βιομηχανικό σχεδιασμό η ενσωμάτωση της μπαταρίας επιτρέπει πιο στενές διατομές και πιο ομοιογενές περίβλημα.
2. Αδιαβροχοποίηση και αντοχή ένα σφραγισμένο πίσω κάλυμμα ευνοεί πιστοποιήσεις IP (π.χ. IP67/IP68) χωρίς επιπλέον μηχανισμούς στεγανοποίησης σε αφαιρούμενο κάλυμμα.
3. Κατασκευαστική απλούστευση και κόστη μειώνονται εξαρτήματα και μηχανισμοί συγκράτησης, και γίνεται ευκολότερη η χρήση μεγαλύτερων χωρητικοτήτων σε περιορισμένο χώρο. Επιπλέον λιγότερο κόστος κατασκευής.
Η πραγματικότητα της "συντονισμένης" αλλαγής υπάρχει απόδειξη;
Είναι στην πραγματικότητα έτσι η ιδέα ότι όλες οι εταιρείες το έκαναν ταυτόχρονα επειδή κάποιος το απαίτησε και κυκλοφόρησε ευρέως στα κοινωνικά δίκτυα. Η αλήθεια είναι πιο σύνθετη, οι τεχνολογικές τάσεις (λεπτότητα, αδιαβροχοποίηση, βελτιώσεις στη διάρκεια ζωής μπαταρίας) και οι επιλογές σχεδίασης συνέπεσαν χρονικά με τις εμπορικές στρατηγικές των μεγάλων παικτών αλλά δεν υπάρχει δημοσίως τεκμηριωμένο στοιχείο που να αποδεικνύει συντονισμένη συνεννόηση μεταξύ όλων των κατασκευαστών ως αποκλειστικό κίνητρο.
Ιδιωτικότητα και τι ισχύει τεχνικά

Για παράδειγμα, σε περίπτωση κλοπής ένας διαρρήκτης δεν μπορεί απλώς να βγάλει τη μπαταρία για να απενεργοποίηση το σήμα εντοπισμού αντίθετα, το κινητό παραμένει ανιχνεύσιμο (ακόμα κι όταν φαίνεται κλειστό). Απλά για να το βρει ο κάτοχος της συσκευής. Η ανησυχία ότι ένας χρήστης δεν μπορεί πια να απενεργοποίηση εντελώς τη συσκευή (και άρα δεν μπορεί να απομονωθεί από παρακολούθηση) έχει δύο όψεις:
- Ο απλός πλήρης τερματισμός τάσης (π.χ. με αφαίρεση μπαταρίας) σταματά όλες τις λειτουργίες. Ως εκ τούτου, σε επίπεδο φυσικής αρχής, η αποσπώμενη μπαταρία παρείχε την πιο ασφαλή μέθοδο για να βεβαιωθεί κάποιος ότι η συσκευή είναι άνευ ισχύος.
- Σύγχρονες λειτουργίες "εντοπισμού όταν είναι απενεργοποιημένο" Οι κατασκευαστές (π.χ. Apple, Google) έχουν αναπτύξει λειτουργίες εύρεσης που επιτρέπουν σε ένα κινητό να είναι "εντοπίσιμο" ακόμα και όταν φαίνεται απενεργοποιημένο μέσω χαμηλής ισχύος ραδιοσυχνοτήτων ή δικτύων ανεύρεσης (Find My / Find My Device). Αυτό σημαίνει ότι, για ορισμένα μοντέλα και σε συγκεκριμένες συνθήκες, η απλή εντύπωση ότι "η συσκευή είναι τελείως εκτός λειτουργίας" δεν ισχύει πάντοτε. Επομένως, η αφαίρεση μπαταρίας παρέχει ένα επίπεδο βεβαιότητας που η τυπική απενεργοποίηση δεν προσφέρει πάντα.
Η δυνατότητα αντικατάστασης μπαταρίας από τον χρήστη απέδιδε στην αγορά μεγαλύτερη αυτονομία και ευκολία. Ο κάθε χρήστης μπορούσε να αλλάξει την φθαρμένη μπαταρία χωρίς κόστος ανταλλαγής συσκευής ή επίσκεψη σε επίσημο σέρβις. Η απομάκρυνση αυτής της επιλογής έχει σαν αποτέλεσμα να αυξάνει τα έσοδα (after-sales) επισκευές, επίσημες αντικαταστάσεις κτλ.), και έτσι να επιταχύνει την ανακύκλωση συσκευών και να έχουμε κατά συνέπεια τα ηλεκτρονικά απόβλητα και μειώνει την επισκευασιμότητα από τρίτους, οδηγώντας σε περιορισμούς θα λέγαμε του χρήστη.
Η κριτική αυτή τροφοδότησε κινήσεις υπέρ του «Right to Repair» και πολιτικές για περιβαλλοντική βιωσιμότητα.
Ακόμη πολλοί αναφέρουν και σκέφτονται ότι χαρακτηριστικά η ενσωματωμένη σχεδίαση λειτουργεί ως στρατηγικό πλεονέκτημα των μεγάλων εταιρειών γιατί αυτό μπορεί να οδηγεί σε αυξημένη εξάρτηση από το επίσημο service και σε φθορά της αρχής της επισκευασιμότητας. Να μας αναγκάζουν δηλαδή να αγοράζουμε συνέχεια συσκευές. Δηλαδή μπορεί κάποιος να μην μπει καν στην διαδικασία της αλλαγή της μπαταρίας καθώς τα έξοδα του service και της μπαταρίας είναι αρκετά μεγάλα και έτσι οδηγούνται στην αναγκαστική αγορά καινούργιου τηλεφώνου.
Η νομοθεσία της Ε.Ε. και η πιθανή "επιστροφή"
Η νομοθεσία της Ε.Ε. και η πιθανή "επιστροφή"
Η Ευρωπαϊκή Ένωση προώθησε ρυθμίσεις που στοχεύουν να επαναφέρουν την αντικαταστασιμότητα των μπαταριών τα σχετικά άρθρα του νέου κανονισμού για τις μπαταρίες απαιτούν, σε επόμενη φάση εφαρμογής, οι φορητές συσκευές να έχουν μπαταρίες που είναι εύκολα αντικαταστάσιμες από τον τελικό χρήστη, διάταξη που τίθεται σε πλήρη εφαρμογή το 2027 (με ενδιάμεσες κατευθυντήριες γραμμές από την Επιτροπή). Με αποτέλεσμα οι κατασκευαστές πρέπει να σχεδιάσουν προϊόντα με ευκολότερη πρόσβαση στην μπαταρία, αλλιώς θα απαγορεύονται στην αγορά της Ε.Ε. και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παγκόσμια αναπροσαρμογή σχεδίων.
Υπάρχουν ήδη "εξαιρέσεις" και εναλλακτικές επιλογές στην αγορά εταιρείες που στοχεύουν την επισκευασιμότητα (π.χ. Fairphone) ή rugged/specialized σειρές (π.χ. Samsung XCover) διατηρούν εύκολα αντικαταστάσιμες μπαταρίες ή σχεδιασμό που διευκολύνει την ανταλλαξιμότητα ενδεικτικά παραδείγματα που αποδεικνύουν ότι τεχνικά είναι εφικτό, αν υπάρχει πολιτική και αγορά που το απαιτεί.
Τα τεχνικά οφέλη του ενσωματωμένου σχεδιασμού είναι υπαρκτά και σημαντικά για πολλούς χρήστες. Όμως το επιχείρημα ότι "ήταν μόνο θέμα σχεδιασμού" δεν εξαντλεί το ζήτημα υπάρχουν ισχυρές οικονομικές, περιβαλλοντικές και πτυχές ιδιωτικότητας που έπαιξαν ρόλο.
Υπάρχουν ήδη "εξαιρέσεις" και εναλλακτικές επιλογές στην αγορά εταιρείες που στοχεύουν την επισκευασιμότητα (π.χ. Fairphone) ή rugged/specialized σειρές (π.χ. Samsung XCover) διατηρούν εύκολα αντικαταστάσιμες μπαταρίες ή σχεδιασμό που διευκολύνει την ανταλλαξιμότητα ενδεικτικά παραδείγματα που αποδεικνύουν ότι τεχνικά είναι εφικτό, αν υπάρχει πολιτική και αγορά που το απαιτεί.
Τα τεχνικά οφέλη του ενσωματωμένου σχεδιασμού είναι υπαρκτά και σημαντικά για πολλούς χρήστες. Όμως το επιχείρημα ότι "ήταν μόνο θέμα σχεδιασμού" δεν εξαντλεί το ζήτημα υπάρχουν ισχυρές οικονομικές, περιβαλλοντικές και πτυχές ιδιωτικότητας που έπαιξαν ρόλο.
Η νομοθετική πίεση της Ε.Ε. αλλάζει το πλαίσιο υπέρ της αντικαταστασιμότητας αυτό πιθανότατα θα αναγκάσει τις μεγάλες εταιρείες να προσαρμόσουν τα μελλοντικά σχέδια προϊόντων τους, τουλάχιστον για την ευρωπαϊκή αγορά.
{alertInfo}Ακολουθήσετε το Tech News in Greek στο Facebook, στο X και στο Google News για να μαθαίνετε άμεσα όλα τα νέα.

